یعنی«ای آنان که گرویدید،کسیکه برگردد از شما از دینش، پس به زودی بیاورد خدا گروهی را که دوست دارد آنان را و دوست دارند او را،فروتنی کنندگانند بر گروندگان،درشتی کنندگان بر ناگروندگان،کارزار کنند در راه خداو نترسند از سرزنش سرزنش کننده.این است فزون بخشی خدا.میدهد آن را به هر که خواهد و خدا فراخ بخشش است و دانا».
معنی آیه ساده و روشن است.روی سخن با عربهای مسلمان است که گروهی از آنان در پایان زندگی پیغمبر از دین برگشتند و خودسری آغاز کردند و به سزای بداندایشی خود رسیدند.
در این جا به مسلمانان عرب هشدار میدهد و میگوید:«اگر شما از دین برگردید،خداوند به جای شما گروهی را میآورد که آنان را دوست دارد و آنان نیز او را دوست دارند.این گروه در برابر گروندگان به دین فروتن ولی با ناگروندگان سخت گیر هستند،در راه خدا کارزار می کنند و از سرزنش کنندگان نمی ترسند.
در تفسیر «ابوالفتوح رازی» فشرده این داستان این گونه آمده است که سه گروه درپایان زندگی پیغمبرمکرم(ص) از دین برگشتند.
گروه نخست
از بنی مذحج بودند که مهتر آنان ذوالخماربن عبهله بن کعب الغنسی نام داشت.
گروه دوم
بوخلیفه بودند در یمامه.مهتر آنان مسیلمه نام داشت که از زبان پیامبر اسلام مسیلمه کذاب خوانده می شد.یعنی مسیلمه سخت دروغ گو. مسیلمه کذاب در پایان سال دوم هجری خود را پیغمبر خواند.
گروه سوم
بنو اسد بودند.بزرگشان طلحه بن خویلد نام داشت.او نیز خود را پیغمبر خواند.ابوبکر خالد ولید را به جنگ او فرستاد.پس از نبردهای طلحه به شام گریخت ولی در آن جا به دین برگشت و اسلام آورد و پابـرجا ماند.خلاصه،هنگامی که این آیه فرود آمد،یاران پیغمبر(ص) پرسیدند:اینان چه کسانی هستند که اگر ما برگردیم خدا آنان را به جای ما می آورد؟در آن هنگام سلمان پارسی،نزد پیغمبر نشسته بود.پیغمبر خدا بر دوش او دست گذاشت و فرمود:«هذا و قومه»
یعنی:«این و کسان او،یا مردمی که این از آنان است».سپس حضـترت رسول اکرم سخن مهمی را اداء کردند ایشـان فرمودند:
«اگر دانش یا دین و یا ایمان در ستاره پروین باشد،هر آینه گروهی از مردمان ایـــران یا مردم ایــران،به آن دست خواهند یافت».
در کتاب المسند فرمایش پیامبر از زبان ابـو هزاره بدین گونه است:«لوکان العلــم بالثـریا لتناوله اناس من ابنـاء فارس» یعنی:
«اگر دانش در ستـاره پروین باشد،هر آینـه به دست میآورد آن را مـردمانی از فـرزندان ایـران.» در کتاب ذکـر اخبار اصفهـان
(تألیف ابو نعیـم احمد پسر عبدالله اصبهانی که درسال 403 فوت کرد)گفتار پیامبـر را از زبان ابا هریـره سه گـونه میگوید:
1- لوکان العلم بالثریا لتناوله رجال من ابناء فارس.
2- لوکان العلم معلقا بالثریا و لناله ناس من ابناء فارس.
3- لوکان هذا العلم معلقا بالثریا،لتناوله ناس من ابنا،فارس.
همه اینها میرساند که«اگر دانش در ستاره پروین باشد،مردمانی از ایرانیان به آن دست خواهند یافت».در همان صفحات،از زبان عایشه همسر پیامبر چنین یاد می کند:«لوکان العلم معالقا بالثریا لتناوله اناس من ابنا فارس».
سومین کتاب، فارسنامه این بلخی،در قرن ششم و نیز جلد چهارم بحار الانوار و کتاب نفیس نقس الـرحمان فی فضائل سلمان،تألیف حاج میرزا نوری مازندرانی و بر کتاب های دیگرمی باشد که همه آنها به یک مضمون اشاره دارد.
در باب دوم کتاب نفس الرحمان،که از کتاب قرب الاسنادحمیری میآورد،گفتار پیامبـرمکرم اسلام(ص) را از حضرت امام جعفرصادق(ع) و پدربزرگوارشان یاد میکند که ارزشمند است.در آنجا سخنان پیغمبر از زبان امام چنین است:«لوکان العلم منوط بالثریا،
لتناوله رجال من فارس» یعنی «اگر دانش به ستاره پروین آویخته شود باشد،هر آینه آن را به دست می آورد مردمانی از ایرانیان».
فرمایش پیامبر گرامی اسلام(ص) در بیشتر تفسیرها دوگونه دیده می شود:
1- «والذی نفسی بیده، لوکان الایمان منوط بالثـــریا،لتناوله رجال من فارس». یعنی«سوگند به آن کسی که جان من در دست اوست،اگر ایمان به ستاره پروین آویزان باشد هر آینه مردمانی از ایرانیان آن را به دست خواهند آورد».
2- «والذی نفسی بیده،لوکان معلقا بالثریا لتناوله رجال من فارس.»یعنی:سوگند به آن کسی که جــان من در دست اوست،اگر دین در ستاره پروین آویزان باشد هر آینه به آن خواهند رسید مردمی از ایرانیان».
دنباله آیه واپسین سوره محمد(ص)چنین است:«ان تتولوایستبدل قوما غیر کم ثم لایکونو امثالکم»یعنی «اگر روی بگردانید،خدا به
جای شما می آورد گروهی جز شما.پس نباشند مانندهای شما».
در این جا یاران پیامبر پرسیدند:
آنان چه کسانی هستند،اگرما برگردیـم،خدا آنها را به جای ما میآورد و مانند ما نخواهند بـود؟ پیامبـراکرم(ص)دست بر دوش
مسلمان گذاشت دوباره فرمود:«هذا و قومه و سپس سخنان پیشین را درباره ایرانیان تکرار فرمود.
:: موضوعات مرتبط:
مطالب مذهبی ,
,
:: بازدید از این مطلب : 786
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0